Sander Haccou (1970) groeide op in de Achterhoek in een Nederlands-Indisch gezin. Hij was al vroeg creatief bezig en zo bouwde hij als negenjarige ingenieuze modellen van ruimteveren en vervaardigen hij een compleet krijgsuniform. Sander: ‘Aan het eind van mijn opleiding tot beeldend kunstenaar aan de Rietveld Academie heb ik in 1995 de Rietveld afstudeerprijs ontvangen. Dat was een mooie kroon op mijn werk en een stimulans om me verder te ontwikkelen in verschillende disciplines.’ Sander maakt beelden, hij heeft twee korte films gemaakt en een verhalen/gedichtenbundel geschreven. Zijn oeuvre bestaat uit verhalende video’s, beelden en foto’s.

‘Mijn ouders komen uit Jakarta (voorheen Batavia) en zoals veel mensen met ouders uit Nederlands-Indië, ben ook ik op zoek gegaan naar mijn verleden, mijn roots, mijn verhaal. Vanaf 2013 ben ik met het onderzoek naar mijn voorouders begonnen, onder andere via het IGV, de Indische Genealogische Vereniging. Dat is een vereniging waar iedereen terecht kan die op zoek is naar zijn of haar Indische familiegeschiedenis.’

Familie-epos
Sander liep al een tijdje rond met de gedachte om zijn familieverhaal te gebruiken als basis voor een verhalend geluidskunstwerk en dit heeft uiteindelijk geresulteerd in de podcast Achterland. ‘Ik heb veel onderzoek gedaan, veel gelezen en uitvoerig gesproken met mijn familieleden en ik ben loop van de jaren ook een aantal keer naar Indonesië geweest.’ De basis van Achterland, een soort familie-epos, is een boekje dat Sanders moeder ooit heeft geschreven over haar Indo-Europese afkomst.

Sander vertelt: ‘In Achterland ga ik op een bijzondere manier terug in de tijd, te beginnen met mijn oudvader Frederick. Frederick vertrok in 1840 vanuit de VS naar het verre Oosten. Ik vertel het verhaal over het nageslacht van Frederick door de eeuwen heen naar het nu. Of in ieder geval…naar het bijna nu. Het is een verhaal over ontheemding, afstoting, aanpassing en overleven. De kern van het verhaal ligt mijn overgrootmoeder Non. Zij was een njaj, een concubine.’

Betovergrootvader Daniel van Braam - Morris

Combinatie van verhalen en muziek
Volgens Sander is het bijzondere, andere en karakteriserende van het kunstwerk de combinatie van de verhalen met de muziek. Sander: ‘Het bevat geen traditionele Indische of historische klanken. Elektronische muziek vormt de begeleiding, geïnspireerd door de muziek uit mijn jeugd uit de jaren zeventig tot tachtig, zoals new wave en popmuziek. Ik heb het geluid verweven met Indonesische teksten, met geluiden en met humor, zodat de zwaarte van het verhaal is verweven met lichtheid. Ik denk dat dit een bijzondere combinatie is op deze manier.’ Sander: ‘De reacties die ik heb ontvangen, zijn in het algemeen lovend. Van meeslepend, sfeervol, ontroerend tot vervreemdend, adembenemend, universeel en actueel. Mijn bedoeling van Achterland is om het Indische verleden te beleven en je mee te nemen in het verhaal en naar het verleden.’ Dat is volgens ons ruimschoots behaald (red.).

Breder publiek
Sander wil graag dat het kunstwerk bij een nog breder publiek terechtkomt en meer onder de aandacht van de doelgroep, de eerste, tweede, maar ook derde generatie Indische Nederlanders, komt. ‘Achterland moeten mensen beleven, ze moeten deel worden van het verhaal en dat is moeilijk te doen via live-presentaties, gezien de tijdsduur van Achterland. Sander: ‘Ik vind het belangrijk om de Indische cultuur via mijn podcast levend te houden voor toekomstige generaties.’ Dit is ook het streven van SIOH. Het is mooi dat Sander met Achterland hieraan een mooie en belangrijke bijdrage levert.